Samaw Marasaw

India : Akhawhlôhna (Lockdown) vâta rairuna atyh haipa raihriatuhpa (Migrant worker)-zy thlalâ

Delhi liata raihriapa (construction worker) Pandit, cha noh 3 chhôh tlai Delhi khihpi puasai thei leipa ta â tâh ha ta, a O nata lyu yna Bihar liata a sawchapaw, pasana vâta thi daihmâpa kô tlô hmâ awpa ta Delhi puasaipa ta ama State Bihar tlô hmâ cheingei awpa â chhuah.


He chyhsa, Rampukar Pandit, lâkiah liata chana chôta 'Phone' liata bie â chho nopa nohthlahpa he Covid-19 potlana vâta India râh su nano nanopa liata raihriatuhpa (migrant woeker)-zy rairuna nata vâduana atyh haipazy *Ngiana (Symbol)* hawh tlupo ta pachâpa châ ha ta; Delhi tawhta Bihar liata ama O nata lyu tlô ha hrasala, a sawchapaw ta hnazô chhao hmô hmâ leipa ta lytlâh a khôsai hapa chata a palôh pasana a baichha via rili.

Kô 38-ta uhtheipa, Rampukar Pandit heta, “Keimo raihriatuhpa (labourer)-zy heta la hro ama tahpa he hnei hra ma pi, ahluahtheipa phei dyuhtuhpa deita hawhta châ pi ta, eima pôhpa liata hrona a chhâ hlâhlei tlâ eimâ pahieh ngâthlâh ha,” tahpa ta a duasu a rei.

Delhi liata Cinema Hall sana liata rai a hria tyhpa, Pandit he, Nizamuddin hleidy lâkiah liata chana chôta Phone liata bie â chho nopa cha PTI nohthlahlatuhpa ta vaw hmô pasupa ta a nohthlahpa la ta. He nohthlahpa, paw pakha vâsâhna nata pachârôhna hmiaphao zydua a phaohtuhpa, Akhawhlôhna (Lockdown) vâta a rai hria thei khao leipa ta, Delhi tawhta Km 1,200 ta â hlapa Begusarai, Bihar liata ama O nata lyu ngaipa ta a sawchapaw thi daihmâ hmi hmô hmâ a chhuahpa ta ama khih ngai haituhpa nohthlahpa heta chyhsa palôh a pahnie ngaita. He hleidy liana heta noh 3 chhôh tlai â tâhpa ta, vâsâhta mohropazy baokhâna vâta ama khih a tlô ha hra.

He a nohthlahpa ama la nona heta, Pandit heta a sawchapaw hawsaihpa, thi daihmâ hapa hmi a hmô khao lei awpa vâta vásâhna nata palôh pasana meihdo ta a khu lichih a châ a ta. He a nohthlahpa ama la khai dyuta tahpa liana heta, a sawchapaw, kô 1 chhao a tloh mâh leipa cha a thi ha, tahpa a pahnopâ ha hra. “Police zy hnohta ei O nata lyu lâ na pasiesa awpa ta ahaw ei na ta, châhrasala ahy hmahta na chyh-eih vei” tahpa ta PTI a chho. “Police pakha ta chhochhi cha, ‘Na sawchapawpa cha O na kei tlôpa vâta a vaw hroh heih mâ. Akhawhlôhna hmâh hai pi ta, sie thei va chi’ eina ta.”a ta.

Pandit he Delhi liata nô pakha nata nohthlahlatuhpa, ama moh a pahno leipazy ta vaw bao ei ta. “Journalist pakha ta ei thâtih a pahno patawnahta na ngiachhiepa ta a car lâ nâ chhi ta, châhrasala Police zy ta ama vaw pakhâ ha. Nô pakha ta nie awpa nata phusâ, ₹5,500 hleikhôta Train ei sie n'awpa nâ chhuahnohpa ta, O ei tlô thei hrapa a châ.” a ta.

“Hneirôpazy ta cha baotuhpa ama hmô thei lymâ tyh, rairuna tawhta pachhapapuapa ama châ hleikhôta, râh hropa tawhta zawtheina ta India ama vaw ngaikhei. Châhrasala keimo raihriatuhpa sipasa kawpazy deikua keimo khota â buakhei awpa ta sopa eima châ. Cha chata eima hrona a sôh leizie a palâsa kaw,” tahpa ta, “Hum mazdooron ka koi desh nahin hota (Keimo raihriatuhpa (labourer)-zy la kheihawhpa râh chyhsa hmahta châ ma pi).” tahpa ta palôh pasa kawpa ta a thâtih a rei.

Pandit heta sawchanô pathôh hleikhôta, a sawchapaw, a hmi hmô leipa ta a thi hapa Rampravesh hnei ta. A sawchapaw ri dâhdei chhao â ô hmâ khao leipa cha, “Paw chata a sawchapaw ri chhao pathlie awpa ta a O nata lyu ngai khoh aw vei mâ?” a tah hra.

Nohchareihta India râh khihpi nano nanopa tawhta raihriatuhpazy ta ama O nata lyu ngai lymâ ei ta; cha nota, lâthlôh liata hrona a pahleipazy, hawsaihpa, a nô ta a thisai hapazy thâtih thei pazao lymâ pi ta, India râh pachârôhna â patho via lymâ hai.

No comments