Samaw Marasaw

Formalin pahlaopa NGASA ama zuapa Lawngtlai liata hmôpapua

Sept 7, 2018, MSR: Zâhnia Pakhy noh khata Lawngtlai Bazar liata State khôtho lâ tawhta lapangiapa, Ngasa thokha cha Formalin thohna ta patopatiapa a chã nata châ lei mohpasia ei ta, Formalin â hlao tahpa hmôpapuapa a châ.


Thla parohpa tawhna khata Lai AutonomousDistrict Council liata Sanitation Department chata, State hropa lâta Formalin hmâpa ta Ngasa a thu lei n'awpa ta ama patopatia tyhpa thâ a ypa vãta, zawpi aboh via n'awpa ta Lawngtlai Bazar-liata Ngasa zuahtuhpazy cha State khôtho lâtapa lapangia lei awpa ta avaw haw ha ei ta, Formalin â hlao nata hlao lei mona he Lawngtlai liata a y leipa vâta asohsina/ahrohruana châta Sanitation Department ta ahawna a tao tawhta, zâhnia khata Mizoram Sawhkhâ, Fishery Department zy chata LADC liata Sanitation Department nahta apakaohpa ta, Lawngtlai-liata Ngasa ama zuapa cha mohpasia ei ta, ama mohpasiana chhaichhi liata â lâna dãhta cha Ngasa, Formalin a hlaopa ama hmôpapua tahpa LADC liata Sanitation Officer, Puhpa C. Lalhmunsiama chata The Lawngtlai Post  hnohta a chho.

Formalin chi â chhihzie :

He Formalin liata a ypa 'formaldehyde' ama tahpa he pasana 'cancer' tlôkhei theipa a châpa vâta ama chi kaw.

He formaldehyde he chyhsapa châta chichhih kawpa châ ta, a raihriana dâh tlâhpipazy cha :

* Pathi a parao (hepatic necrosis).

* Lôpo a parao (kidney damage).

* Pavyhpi chhôh lâ athata a parao (severe gastritis).

* Pati eima niepa vaw pathupazaotuhpa a parao (damage pancreas).

* Palichhipa nata luhpahiahpa a pa-ysa thei.

* Mo, hnapasu liata nata rao liata zy hmah taopa ta, cancer a pa-ysa thei.

Khohleikhona vâta chyhsapa ri a thuzao lei n'awpa ta ama hmã tyhpa cha Nga (Fish) nata chichei bialopa thlaita a rao lei n'awpa ta vaw hmâh lymâ ei ta. Cha hawhpa pahlaopa a niepazy châta cha, cancer tlôkhei theipa hmo ama vaw nie tahna a chã.

Khahlâ tawhta chhao viah râh lâ cha formalin hmâpa ta patohpatiapa NGA he vaw buakhei kaw tyh ei ta, atahmâhlâ chhao he ama buakhei kaw heih. Shillong-liata atliata liana khata Commissioner of Food and Safety-ta Nga ama zuapa nano nanopa 19 test ei ta, formalin he hmôpa a châpa vâta noh 15 chhôh cha ngasa zuapa ama pakhãpa a chã. Dâh paraopa ama y khiahta cha tlaw thysy 10 (lakh) taihta ama pacheisa aw ama ta.

Eima râh liana heta khâpa ma eima duasu châ vã tly? Eima hmo niepa, Ngasa dei leipa chhao Awhsa, Aosa zy taihta chhao mohpasia tyh sihla a pha kaw aw.


Source : MIZO SPECIAL REPORT

No comments