Samaw Marasaw

Wikileaks co-founder Julian Assange ama patu – Julian Assange he ahy tlai maw a châ?


Wikileaks co-founder Julian Assange cha Ecuadorian embassy, London liata patupa a châ haw. Sweden liata chanô-chapaw châna kyh liata biebuapa ahneipa, Assange heta Sweden lâ a chôchâh pachiapa a châ lei n’awpa ta London liata Ecuador Embassy liana heta abohna tluapa ta, kô 2012 tawhna khata y lymâ ta. Sweden liata a biebuapa chhao he pahluhpa a châ ha hra.

Image Source : REUTERS

Pohbie noh khata Westminster Magistrates' Court liata thailei pachâsapa a châ.

Atahmâ ta biebuapa laichaipa â ao awpa cha US sawhkhâ bierupa hiehzawhpa biabuapa (US federal conspiracy charges) châ aw ta, a chôchâh he â hri kaw thei aw.

He hawhta a châ nona heta UK sawhkhâ chata Assange he a chôchâh pachia awpa ta US lâ paphao (Extradite)-pa a châ nata châ lei deikua bietluna tao mâh leipa ta, US Department for Justice ta US intelligence analyst parohpa, Chelsea Manning nahta a pakaohpa ta US sawhkhâ bieru peimawh kawpa nano nanopa ama paru, tahpa ta a baina chôchâh cha US liata pachia awpa a ngiahpa a châ.

He ama baina liana heta thailei pachâsapa a châ khiahta cha US dâh hawhta cha kô 5 taihta lô-O liata â tâh thei aw.

US liata a chôchâh ama pachia thei ma?
Julian Assange ta lawyer a hmâpa, Jennifer Robinson chata ama theina zydua papuapa ta US lâ ama paphao lei n’awpa ta hmah ama la aw tah ta. Jennifer Robinson heta, US lâ ama paphao khiahta cha Journalist ta biedopa hmâpa ta châ a papuana kyh liata hmo pha lei viapa a tlôkhei thei aw, a ta.

Khâpa vâta US sawhkhâ ta Assange he patu awpa ama khoh kaw?

Julian Assange nata Chelsea Manning/Image source - Google

Assange heta kô 2006 liana khata Website miakha, Wikileaks vaw padua ta. He Website hmâpa heta khizaw râh nano nanopa sawhkhâ zy hmotao doleipa bieru nano nanopa a phuahzâh tyh.

Wikileaks ama padua tawhta daihti rei leipa liata US pheisaih zy ta Iraq liata zawtheina hmâpa ta Civil chyhsa ama thie nopa palâsapâ ei ta, he tawhna heta khizaw ta ama vaw pahno hapa a châ.

Julian Assange apakaohlâhpa hawhta ama reipa, US intelligence analyst parohpa, Chelsea Manning cha kô 2010 liana khata sawkhâ bieru (Confidential documents) 700,000 hlei tlai parupa ta, Wikileaks hnohta a piepa vâta patupa vaw châ ha ta.

Chelsea Manning heta he hmo a taona chhâpa cha US foreign policy chôchâh liata zawpi zy biedopa ama pahno thei n’awpa ta a taopa a châ, a tahna nota, US sawhkhâ deikua ta cha he hmo a taopa vâna heta chyhsa hluhpi hro cha duasu chichhihpa liata a soh, ama vaw tah hai hra.
                                                                                                                    
US sawhkhâ ta Julian Assange he khâpa biebuapazy a pa-ao?
Zâkô 2018 liata Virginia state, US liata Julian Assange chôta biebuapa ama ropa cha – kô 2010 liata Chelsea Manning naht apakaohpa ta US Department of Defense computer zy liata châ peimawhpazy ama paru tahpa châ ta. Thailei pachâsapa a châ khiahta cha kô 5 lô-O liata â tâh aw.

Image source - Google

Assange nahta apakaohpa ta ama reipa, Chelsea Manning kô 2010 January tawhta May chhôh khata US department nata agency nano nanopa Data Base 4 tawhta châ peimawhpa nano nanopa lapapua ta, henahzy he Assange website, Wikileaks hnohta a piepa hawhta ama bai.

US Justice Department chata he hawhta US sawhkhâ bieru ama paru papuapa he "United States History liata sawhkhâ bieru peimawhpa palâhâhna lai chaipa" ama ta.

Khazia Ecuadorian embassy Assange he Police ku liata ama hlâ?
Wikileaks co-founder Assange he kô 2012 tawhna khata Ecuadorian embassy, London liata  atlâhboh kawpa ta avaw nyu lymâ ta, Ecuador sawhkhâ hnohta pabohsa awpa ta ahawna amâ pyhpa vâta he hawhta a y theipa a châ.

He nona heta cha Assange he Sweden liata chanô-chapaw châna kyh liata biebuapa a hnei no châ ta; he a biebuapa he pachhâsa hapa a châ.

Assange patutuhpa, Scotland Yard ta ama reina dâh liata cha, Ecuador sawhkhâ ta Assange pabohsana ama pahluh hapa vâta Ambassador tawhta bie ama daona hawhta Embassy liana heta kei patupa ama châ, ama ta.

Ecuadorian President Lenin Moreno chata, “Assange ytu-khihsazie vâna heta eima pabohsana he eima pahluh awpa â ngiah ha” a ta.

No comments