Samaw Marasaw

PACHUTUHPA ZY HNOHTA CHÂPAPHAOPA……



Photo Credits : Pinterest.com
(America President 16-na, Abraham Lincoln (1861-65) kha atanoh taihta America zawpizy ta ama President a vaw châ hapa hry liata ama pasâhsa chaipa ama reina daihti liata khâ ama rei ha tyhpa nata a hmotaopa nata biereipazy ta atanoh taihta ama hro liata yzie a hneipa chyhsa châ ta. A hrozie nôhchâh rônahziezy nata a biereipa dei châ leipa ta sei châna tawhta movyhpazy a papuapa vâna chhao khata chyhsa rônahpa ta rei lei thai awpa châ thlyu tlai aw vei. Châhrasala, chyhsa thokhata ama pasâhsapa; a sa pasasapa cha rei lei; a lâpi pakhâ awpa dâhdei hmahta ama kho lei nota chyhsa thokha châta deikua hmiahaopa lai chaipa a châ hapa a châ thlyu aw, a hrona sôh ngaitapa cha moleipa ku liata a vaw pahlei haw hra. He chyhsa, riethei rairuna nata sipasana, vâduana nata vâchhiena zydua chatôh papua khaipa ta America President rônahpa a kaw châ theipa heta châpaphao rônahpa, a sawchapawpa siku achuna liata ama Headmaster paphao awpa vaw roh ta, cha cha he ary liata na rei awpa he a châ. Rei ha tuah la, cha khai tawhta na pachâpazi awpa ta ei châ haw hmeiseih. He Abraham Lincoln ta Pachutuhpa hnohta châ apaphaopa he, Mara râh liata Pachutuhpa zydua, ‘Pachutuhpa zy Noh’ alypa nata thapha kawpa ta nama hmâ awpa khokheina chôta, nama châta eivaw hlâ..)

“…A kaw laiseih lymâ n’awpa liata chyhsapa he a phapakipa nata a siapakipa y chacheita vei ei tahpa biedopa he a kaw pahno laih aw tahpa la ei pahno na. Anodeikuala, zawpi sâhpi hry liata mosiapa nata dopa amâ zie tyh hra tahpa nata Politician aohraohpa hry liata chhao palôhrao dopa a phaohpa chhithatu rônahpa ama y hrana tahpa he khâ vaw pachu tyh mah y”

“ Khizaw liana heta chariah eima hnei chyupa hawhta viasa ngâchhihpa chhao eima hnei hra tahpa khâ vaw pachu la, pahnothai awpa ta daihti vâropi a ryu aw tahpa la ei pahno na; châhrasala, khâ vaw pachu hnolo bao mah y. Phusâ tlaw pangawh â do lei kawpa ta eima hmô papuapa hlâta cha hriapasana theilâpa tawhta eima hmô papuapa tlaw kha chhao he sôh via tlôh ta.” 


“ Hlaotlohna a y theipa hawhta hlaochhana he a y thei hra tlaina tahpa pachu la, hlaotlohna daihti liata alyna dâh rakhapa pahno awpa nata hlaochhâna noh liata chhao ataodâh thai awpa ta pachu mah y. Châbu rônah zie nata hro châta pati pha chaipa a châna zie chho la; Khazohpa kumâ; leilô nata a chhôh liata a ypazy , vâ meido chô liata laizaolao ngâpa sopavawzy, nohkhaihna ry liata kheih a zaw ngâpazy nata tlâhto suto liata pawto apakai chilihpazy pahnothai awpa ta daihti pie thai awpa deikua my kha y”

“ Achuna Opi liana chata â do lei kawpa ta hlao awpa hlâta cha adona nata ngâchhihna vâta hlaochhâna he za a chhih via ta, kho-iah a hnei viana tahpa pachu tyh la; mo hropazy ta a pachâna cha a do vei tahpa ta ama tlahnao haino chhaota hmo phapa nata adopa ta apahnopa liata khâ a duah ngâ awpa ta pachu mah y”

“ Chyhsa nôphapazy hry liata ydâh phapa na pachupa hawhta chyhsa chahrao-chatôpazy hry liata y n’awpa dâh chhao pachu hra la..” 

“ Ahy biereipa rai pathlao leipa ta nahthlie awpa ta pachu la, anodeikua a bie theipa zydua cha biedopa a châ nata châ lei pasia tuah thlyu awpa nata, biephapa nata phahnaipa cha a nohto hro liata la pangia tyh awpa ta pachu mah y..”

“ Nôpona noh liata pahneisilihna chôta a daihtizy reizie pachu la, anodeikua raithlih palohpa chhao he hmo nozachhihpa la châ chacheita vei tahpa khâ vaw pachu tyh mah y”

“ A thatlôna, thaina nata theinazy cha sôhdaona su liata a mâ a ngâhsâh chai awpa hnota zuahthai awpa ta pachu la; anodeikua, a palôhrupa nata thlapa deikua sôh nata thih khona vâta parao lei awpa ta chho tyh mah y”

“ Nai zualuahpa nata daothei kawpa ta pachu la, anodeikua daodo kawpa ta apyhpahly kha y. Thua châ ngaitapa tlai chhao he mei kâpa liata eima rao ha tuah lei khiahta cha a châna zie pahnothai tlôh lei khâh pi ta”

“ Ano sasyh tlokhu a ngâ awpa ta pachu la, chyhsa zydua chô liata ngâna pahnie ngâhna he sasyh a ngâna ta a sapapuapa châ tlôh ta”

“ He he biepiepa a châ tarawpa tan a pachuna nata chhoreina reizie liata apahniepa a châ…..”

Notla Phopi reih eima thainazy ta Tiria-haosâ a chakah vei tawh tly cha, Dictionary mopâna chôta chhao âdo leipa nata a kicho leipa hlupi a y thei aw. Châhrasala, he Chyhsa rônahpa ta, “Phopi paduahtuhpa, Pachutuhpazy” hnota châ a paphaopa he Mara reih cheingei ta rei theipa châ sala tahpa ei kho ha hrapa vâta ei theina zydua chhaota ei palie hrapa a châ. Mara râh liata pachutuhpa zydua châta ei hlâ hmeiseih.

No comments