Ngâchhihna pawngia ngai tahpa he atobina châta hmâh ei suh u. (Kyhpachâna bietapa)
– Rosepawngia Hlychho, Siahatlâh
Ano cha Satlia pôrao
atlaipa nata hnahzô sâhmia lia chhaota seisia n’awpa rai a y leipa, nohkha noh
liata “Pâpa paw” tahpa ta lôhki kawpa ta aw thei awpa chi tlai he châ ta. A
tohbina nata areihka thlâh liata chhao lapi nata sawzy châta hnah apangâna tlâh
a châpa nata sawzy châ chhaota apalai khei tlâh a châ kawpa hmi tlai he phao
hra ta. Eima hmiakô liata a nohto raihriana su Office pangaipa ta asie ngâpa
cha ei viasanô chata, “ Ei hmiakô liata asie ngâpa he na hmô ma? Kyhpachâna
raiparua thaipa nata bietaina chyupa chhaota ngâchhina bie hrai tyhpa a châ
hi..” tahpa ta ahy riahvai leipa ta tahpô kaw reih papua ta. Cha bie ei theipa
tawna ta ei palôh liata hmo avaw lâ tuachaipa cha khâpa hropa châ leipa ta,
“Changie mietaku vo abupa” phôh tlai kha za châ ta. Bie nata hla athai kawpa ei
châ taraw leipa ei viasanô biereipa ta eina hria tuh hapa vâta palôh liata
khôhpa thla ngâna chôta he bie hârapa he ei vaw chapai hrapa a châ.
Atahmâ hlâta eima
duahmo, Krizyhpa zakha liata zakha atahpazy pi he amohpasia tua ei suh u. Râh
kyhpachâtuhpa hmeihseihpa chata râh châta ngâchhi kawpa ta a daihti , a tha
nata zâh, a hrona taihta chhao hlâ tyh ta. Thokhata, ‘Chi nata râh kyhpachâpa’
atahpa ta Pawlitik akhaih ei ta, sasyh châta athô n’awpa a châ khiahta cha
haipa bie reipa chhao apapeisa leipa ei ta. Adolei kawpa ta hmotao awpa
chhao ngiarohna rai hnei vei ei. Atly chy maihta tloh lei chipa ta chao chhao
patyuh hmâ leipa ta arâ hrei tyh chaimâ ei ta. Chyhsazy ta miah ngâ viana hâ
tahpa ta Awnanopa liata phahnai angia tyh chaimâ ei ta. Dôvei awpa nata dôvei
theipa tluapa ta viapahlai tyh chaimâ ei ta. Chyhsa sâ hlupi hry lia bao cha
la, naosia kawpa ta dôvei thei awpa chhao vaw y hôlô hra tlai ei ta. Atly
patlohpa vaw châ ei ta, zawpi , khihtlâh nata râh chakaotuh awpa ta atly
patlohpazy tlai kha, sasyh athôna dei pachâpa ta nata sasyh apahao palyupa ta
sipasapa tohvyu nieparu ei ta, O nata lyu pha pha chaimâhpa sa hôlô ei ta; ama
uhmo-nawhsa nata ama Party manôh thokha hrata avaw thôkhei pachhuah kaw heih
hra ei ta. Hlaphituhpa ta, “ Kyhpachâpazy ta byhna ama to thei n’awpa
Kyhpachâtuhpa ta pasa atoa awpa byuh ha tyh tlô ta” tahpa zy khala “Kahâ” tlâ
châ. He hawhpa , pakah palei ngâlâh ta râh kyhpachâtuhpa nata kyhpachâtuhpa
sabia pahly lymâ ta, kyhpachâpazy sabia apakhaisa lymâ tuhpa, chyhsa
ngâchhileipa nata pakah palei ngâlâh ta râh kyh apachâtuhpazy he ahao ngâh lymâ
ei suh u.
Sawkhâ raihriapazy ta
zawpi chakaotuhpa ama châ tahpa apahnopasia ei sa la. Eima râh raona thabypa
‘Kawrapsawn’ hra sawkhâ raihriapa hry liata hluh ngâsâ ta. Rai lai viapa
ahriatuhpa ta nieparu hluh via ta, a chynawh viapa ahriatuhpa ta nieparu chy
via hra ta. Cha hawh lymâ na chata eima raihriapa lymâ hawhta phahnai ngia
kawpa ta eimâ pahao palyu lymâ pa a châ he zaw!!! Cha thohta, nieparu theipa duahmo
liata adua hra tlô ta, chyhsa dopa, ngâchhipa nata râh kyhpachâ hmeihseihtuhpa,
ngâchhina vâta hneirôhna hlâta, rietheina atlytuhpazy cha pahnei parâ-sao pi
ta. Office raihriapa, apachaipa ta chanô biechho ru kawpa nata kei atah ngâsâpa
, rai laipa apatuhpa a châ tlô leipazy heta, zawpizy chakaotuhpa nata sawkhâ
sei ama châ tahpa he amâ pahno elipa mah a châ ha tly..Sawkhâ sei, zawpi
chakaotuhpa, apalai patyu kawpa nata kei atah kawpa, thotlâh chyhsa châ na nata
sipasa viapazy châta chhochhi cha adao ruh viapa nata hmaohmô ruh viapa,
nieparuna vâta tihry lai ta alaipa zy, mohphana hlâta ngô nata taka atly
viapazy , ngâchhi leipazy he keita cha, ei pasâhsa leipa cha rei lei, palôh
hmeihseih ta eima mohnao ngâsâ ei.
Achhyna-O liata cha
ngiapâtuhpa pha ngâsâpa, adona achabahpa ta, ngâchhihna khâchâ ahneipa hawhta,
kyhpachâna apazai kawpa nata mietaku taw hawhta nônaipa,châhrasala, Office nata
su hrolâ deikua haipa bie rei nata chyhsa dôvei apapeisa leipa chyhsa eima hluh
ngai kaw. Krizyhna viapakao akyhpa ta, Khazohpa chakao tlôleipa, awnanopa châta
apakheipa ta phahnai angia tyhpazy heta, “Ngâchhina ahlaoleipa krizyhna cha
krizyhna thlâthlipa dei a châ” tahpa bie he ama pahno leipa ma a châ hawh vâ
tly..? He hawhpa chyhsazy he cha Khizaw liata chyhsa vâduachaipa ama châ leipa
chhaota ngiachhie a chhichaipa ama châ thlyu aw.
Eima râh raona chhâ
chaipa cha a chhôh liata apahrâpazy heta ngâchhina eimâ phahlâpa vâta châ thlâh
ha khiah maw..?..Nôpi nôhva chôchâh liata chhao châ sala, Khazohpa nata
Awnanopa pahnokheipa ta, Thina taihta ngâchhi awpa ta bie liahsa ataihpa ta
ahnei pi ta, nôhrâchaipa tlyma pawhrâ chaipa tlyma ngâchhi leina vâta Khazohpa
pahnokhei leipa, sâtâ pahnokheina ry liata eimâ chhaih lymâ ha he zaw. Hârapa
eima sapapua hluhpa hleikhô ta, khakhaipa eimâ tao hlu. Nôhva likah liata,
apachaipa ta chapaw, kyhpachâna araiparua thaipa ama hlutuh hapa châ khia
maw?!!..Su hro râh hro liata raihriana vâta a ypa zy heta ama lapi nata sawzy nata
ama Krizyhna cha aheihsaipa ta chyhsa nô( Vahpa ahnei thlâh hapa) tlyma laihsa
tlyma ama hnahbeisei ha heih tyh. He hawhpa chyhsa rai rai cha keimo chanôzy
heta mohnaopa ta, dytha ngâh lymâ ei suh u. Ngâchhina he Biehraina angiachaipa
tahpa pahnopa ta, kyhpachâna pakheipa hnôhchhy ngâhpa ahao ngâh lymâ ei suh u.
Apheina papôhsatuhpa
nata apheina duahmo lia taihta miah apaduahsa tuhpa ngâchhileina he bâsai ngâ
ei suh u. Thyutliazy hry lia chhao ta aboh hlei mah pi. Kyhpachâna hlâta sôh
nata sâhmia hnahzô ngiana atlypa eima hluh via ha bâ. Laihsa/satlia hry liata
chhao, ei khata kyhpachâtuhpa/vâ-iapa/ khochaipa pa pangaw taihta apakao theipa eima vaw hluh ha bâ.
He hawhpa chyhsazy he la keila pasâsa chacheita vâ na. Khazohpa nata eima
likah, keimo nata eima kyhpachâpazy likawh liata ngâchhileina ahluhtu hapa vâta
ngâchhina nata kyhpachâna ta asa papuapa, Khazohpa pahnokheipa ta sathei nawhly
eima pypa chata Khazohpa hmiakô liata haipa bie miah pareisa ta. Eima ngâchhi
leina theilâpa chata Khazohpa, Awnanopa nata chhôhkha hmiakô liata nohza
kâchhiepa miah pabôhsa ngâ he zaw. “ Ngâchhi kawpa nata pathai kawpa ta ano
chakaotuhpazy ta Khazohpa khinarâh cha to tlô aw ei ta”. Ngâchhi leina he râh,
khihtlâh nata chhôhkha raona thabypa, khakhaipa a châ tahpa pahnopa ta, bâhsai
ngâ lymâ ei suh u. Khizaw ta chanô ngâchhipa atahpa Genevieve chata, “ Ei
khazohpa mohmô liata sasyh thailei apachâsa ( Ngâchhi lei kawpa ta vahpa
apaphasai) na chô ta abei dyuchhai atyuhniepa hlâta cha ei Khazohpa mohmô liata
thlahua kawpa ta ( Vahpa châta bietaina hawhta ngâchhipa ta), he lô-O chhôh
liata leidiapa chhao he ei tly zôhzaw via tlai aw” tahpa ta riapha kawpa a rei
ngâpa hawhna heta, keimo( he biereituhpa maihta) chhaota ngâchhi lei kawpa ta
hmotaopa ta, hneirôpa hlâta cha adona angâchhâpa ta hmotaopa ta, rietheipa
duahmo liata aduahpa chhao he atly ngâ ei suh u.
Satliazy chhaota he he
khâ athei ei suh u, laihsa, chhôhkhazy hriapapua chiehpa liata noheihchi pawpi
hawhta atohbi ta, Uhphaw sâhbaw saipa pa-ôpa hawhta hmaosaipa athu ta,
thlaohmia khiahma tah ngâ awpa ta toatuhpa kuzôthaina nyu achhuahpa châ sala
angiapa, hmi nata sâ hmeiseihpa hmô awpa y lei ngâna taihta Make-Up pahryuhpa.
Ri atyukhei zâ ta paso kawpa ta amo apadei no hlâta atlu-ua nota amo padei akaw
via khiahma tah ngâ awpa ta amo apa vyhpa, Classroom hlâta Common room
tlaichhai viapa, Achhyna-O hlâta khihlia akho viapa, O chhôh khaokha hlâta
Opahpazy O liata ngia aryh viapa nata Opapazy O Opi châta ahmâh hlu viapa,
chyhsia pathaipa hlâta mâ rupa tlaichhai viapa, zachhi kawpa ta atobipa hlâta
‘hao hao la abu asaih riethei achhih kaw ngyu na’! tah thei awpa ta chyhsia
acha-iehpa, apilâ achâna hawhta palâsa thei awpa chyhsia akho viapa, py,
(patia) khupa ta chyhsia ataopa hlâta cha patia palâhâ khaipa chyhsia atoapa
ângia atah viapa eima hlu via ha bâ, eimâ tobina nata eimâ lânazie tah cha râh
hropa ( Tiriah haosâ râh) thâ angia leipa pi ta, Valyuchâpa pathlipathlaw hapa
hawhpa tlupo eima châ ha bâ. Eimâ tobina dâh liata cha ‘ Ei nâ/ei pâ’ cha cha
Office liata, ADC, EO, SDO rain a a hria tah thei awpa hmi tlai he phao pi ta,
Châhrasala, hniavâ, eima O nata lyuzy cha buakhata châta apahâ n’awpa tlâh
chhao châ tlô vâ, amohpasia n’awpa eima hneihlu ngai ta. Eima ngiaryna daihti
lia maihta vâ-iapa thla thei hapa, âry khiahta cha pa 5/6 chhao kyh apachâ thei
thlâh hapa zy heta cha ngâchhina he hmiapahnolei âmâ pachâsa tyhpa ta â lâ.
Chavâta, he hawhpa
chyhsazy he cha thlâ, akhôtho lâ pathai ta, a chhôlâ pasichhi ha tlôpa ama châ
tahpa pahnopa ta, Pahânoh my ta sawzy thyuly raituh awpa( Sawzy nô awpa) châta
cha uahva chacheita kha ei suh u, eima raona thabypa tahpa pahno ei suh u. “
Chôhno Opi ry liata Adyh nô châta cha sasyh duahmo achyupa ta atobi thaipa,
chyhsia alyupâ leingâna taih chhaota atobipa hlâta cha, ngâchhina nata nônaipa,
zawngiana chhaota atobipa dinô cha vahpazy châta ryuhsôchaipa ama châ tahpa khâ
athei ei suh u. ( Chanô khihsa phapa cha vahpazy châta bei lakho ama châ)”
Unawh sai u,
reipachhiepa ta eima y hlâna heta, keimo thyutliapazy heta, atobina châta nata
eima râh padua pathi heih n’awpa ta, chanô ta ngâchhina nata daotheina
cheichalo via lymâ pa ta, cha hawhna lymâ chata chapaw chhaota ngâchhina, adona
nata kyhpachâna dopa cheichalo lymâ ei suh u. Eima râh arao haipa paduah pathi
heih awpa ta, “ Ngâchhina he biehraina angiachaipa” tahpa pahnopa ta, ngâchhipa
ta Khazohpa nata eima râh châta hria lymâ ei suh u. Tiamana he hlaohtlona thabyhpa châ ta Hriapasana cha apahâna phapa châ ta, Ngâchhina he thaphana bieru châ ta, Kyhpachâna cha Khazohpa tawhta puapa châ tlô ta.

No comments